Mensen sneller uit de schulden helpen

Buurtteam Amsterdam Noord zet alles op alles om mensen binnen vier werken geldrust te geven.

Hoe krijgen we mensen sneller uit de schulden?

Financiële problemen hebben vaak een domino-effect op andere gebieden in het leven. Wat begint met een gemiste rekening kan door extra incassokosten en rente al snel uitgroeien tot een onhoudbare situatie. Dit veroorzaakt chronische stress, die weer negatief doorwerkt op de gezondheid, het gezinsleven en de mogelijkheid om te werken of mee te doen in de maatschappij. Mensen komen hierdoor in een vicieuze cirkel terecht: door stress en schaamte stellen ze het zoeken naar hulp steeds verder uit, terwijl de problemen zich opstapelen.

Hoewel er in de schuldhulpverlening goed werk wordt verricht, is het proces vaak nog traag en complex. Het duurt gemiddeld negen maanden en kent een hoog uitvalpercentage. Daarom vroeg Buurtteam Amsterdam Noord ons om mee te denken en een hands-on pilot op te zetten die mensen sneller weer op de rit helpt.

De doorbraak

Eerste hulp bij geldzorgen

In deze pilot combineren we de Amsterdamse maatwerkmethode, stress-sensitief werken en slimme, maar eenvoudige technologie. De aanpak is gebaseerd op een ander mensbeeld: we erkennen dat menselijk gedrag niet altijd rationeel is en dat schulden vaak deel uitmaken van een breder netwerk van problemen. Daarom richten we ons eerst op het creëren van "geldrust," zodat andere aspecten van iemands leven kunnen stabiliseren.

Het inzicht

Technologie kan versnellen, maar daar moet op gestuurd worden

We vonden onszelf heel slim. We hadden bedacht om met behulp van een mailingbot AVG uitvragen te doen bij schuldeisers, om zo sneller inzicht te krijgen in de financiële positie van de Amsterdammers. Schuldhulpverleners gaven namelijk aan zo'n 50% van hun tijd kwijt te zijn aan het in kaart brengen van schulden.

In de pilot "Saneren in Vier Weken" hebben we aangetoond dat schulddossiers voor 73% automatisch gevuld kunnen worden met behulp van technologie. Maar wat bleek: de echte doorbraak zat echter niet alleen in de technologie, maar in het veranderen van het beleid en de dienstverlening. Je kan niet alleen maar sneller gaan, zonder een dienst te ontwerpen waarin de Amsterdammer nauw samenwerkt en écht wordt gestabiliseerd. Anders blijft het risico dat de schulden wel weg zijn, maar de achterliggende problematiek niet.

De pilot heeft zo aangetoond dat snelheid én sensitiviteit belangrijke succesfactoren moeten worden binnen het proces van schuldhulpverlening.

De publieke dienst om van te houden

Schuldhulpverlening met de mens in de regie

We hebben in de tweede iteratie het proces opgeknipt in drie samenwerksessies voor de schuldhulpverlener en hun cliënt. De eerste draait om kennismaken en ontzorgen, de tweede om het oude én het nieuwe verhaal te beschrijven, en het derde de aftrap om nooit meer geldstress te hebben. Door gebruik van technologie worden schuldhulpverleners geholpen om hun aandacht op de mens te houden. Er wordt transparantie in het proces gecreëerd, en gehandeld op basis van wat belangrijk wordt gevonden door de Amsterdammer zelf.

We verschenen met dit project in deze publicatie(s):
“Ik voel me al gehoord omdat er gevraagd wordt naar mijn stress. Daar stond ik nog helemaal niet bij stil.”
Cliënt schuldhulpverlening